- Βραβάντη
- (Brabant). Ιστορική γεωγραφική περιοχή της βορειοδυτικής Ευρώπης, μεταξύ των εκβολών του Βάαλ και του μέσου ρου του Μόσα (Μάας). Κατά καιρούς είχε διαφορετικά σύνορα. Σήμερα η ονομασία διατηρείται σε τρεις επαρχίες, δύο στο Βέλγιο (Φλαμανδική και Βαλονική Β., οι οποίες προέκυψαν τη δεκαετία του 1990 από τη διοικητική ανασύσταση του Βελγίου και τον διαχωρισμό των φλαμανδικών και βαλονικών εδαφών, βλ. λ. Βέλγιο) και μία στην Ολλανδία (Bόρεια Β.), οι οποίες δεν συνδέονται εδαφικά, γιατί χωρίζονται από τη βελγική επαρχία της Αμβέρσας.
Ιστορία. Η ρωμαϊκή Pagus Brabantensis άρχισε να παίρνει την ιστορική φυσιογνωμία της κατά τον 11o αι., όταν ενώθηκαν οι δύο κομητείες των Βρυξελλών και της Λουβέν. Όταν έγιναν κόμητες της Β., οι κόμητες της Λουβέν πήραν τον τίτλο των δουκών της Λοθαριγκίας (1150). Την εποχή του Ερρίκου Α’ (1185-1235), ο οίκος πήρε τον τίτλο των δουκών της Β. και της Λοθαριγκίας. Η δύναμη όμως των μεγάλων αυτών φεουδαρχών άρχισε βαθμιαία να μειώνεται και κατά τα τέλη του 14ου αι. το δουκάτο περιήλθε κληρονομικά στον οίκο της Βουργουνδίας με τον οποίο γνώρισε μεγάλη άνθηση. Το 1477, η Β. παραχωρήθηκε στους Αψβούργους, οι οποίοι όμως το 1648, με τη συνθήκη του Μίνστερ, παραιτήθηκαν από τη βόρεια ζώνη, που έγινε ανεξάρτητη και αποτέλεσε τμήμα των Ηνωμένων Επαρχιών. Γαλλική κατά την Επανάσταση και τη ναπολεόντεια αυτοκρατορία, η Β. περιήλθε το 1815 στο βασίλειο των Κάτω Χωρών, την τύχη των οποίων και ακολούθησε.
Βελγική Β. Η Β. του Βελγίου χωρίστηκε το 1995 σε δύο περιφέρειες, ακολουθώντας την ομοσπονδιακή διαίρεση της χώρας σε Φλάνδρα και Βαλονία. Οι νέες περιφέρειες είναι η Βαλονική Β. (Brabant Wallon, 1.031 τ. χλμ., 349.884 κάτ. το 2000), με πρωτεύουσα τη μικρή πόλη Βαβρ (31.300 κάτ. το 2002) και η Φλαμανδική Β. (Vlaams-Brabant, 2.106 τ. χλμ., 1.014.704 κάτ. το 2000), με πρωτεύουσα τη Λουβέν (88.200 κάτ. το 2002). Η Λουβέν (Λόιβεν στα φλαμανδικά) είναι χτισμένη επί του ποταμού Ντιλ, περίπου 25 χλμ. ανατολικά των Βρυξελλών· είναι βιομηχανικό κέντρο (εργοστάσια χημικών προϊόντων, μηχανών και τροφίμων), γνωστή από τους μεσαιωνικούς χρόνους για την υφαντουργία της και προπάντων για το περίφημο πανεπιστήμιό της, που ιδρύθηκε το 1423 από τον Ιωάννη Δ’ της Β. και γρήγορα έγινε ένα από τα μεγάλα κέντρα της καθολικής σκέψης. Το 1797 καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε από το σημερινό Καθολικό Πανεπιστήμιο. Άλλες σημαντικές πόλεις είναι η Τιένεν (Tienen, 31.700 κάτ. το 2002), με μεγάλα εργοστάσια ζάχαρης, η Βιλβόορντε (Vilvoorde, 33.300 κάτ. το 2002), στη διώρυγα Βίλεμπρουκ, με χημικές βιομηχανίες και βιομηχανίες μεταλλουργίας και τροφίμων, η Άαρσοτ (Aarschot, 12.200 κάτ. το 2002), αγορά γεωργικών προϊόντων επί του ποταμού Ντεμέρ, και η Κέσελ-Λο (Kessel–Lo, 28.900 κάτ. το 2002), αξιόλογο βιομηχανικό κέντρο (εργοστάσια μεταλλουργίας).
Η Β. βρίσκεται στο κέντρο του Βελγίου, μεταξύ των ποταμών Ντεντρέ στα Δ, Γκέτε στα Α και Ντέμερ και Ρίπελ στα Β. Η ευφορία του εδάφους, η αφθονία των νερών και οι πολυάριθμες διώρυγες ευνόησαν την ανάπτυξη της γεωργίας (δημητριακά, ζαχαρότευτλα, φρούτα, κηπευτικά, κτηνοτροφές) και της κτηνοτροφίας (βοοειδή και χοίροι). Ανεπτυγμένη είναι επίσης και η καλλιέργεια των ανθών, ιδίως σε Θερμοκήπια. Η περιοχή, που είναι η πιο πυκνοκατοικημένη του Βελγίου, είχε μέχρι το 1995 πρωτεύουσα τις Βρυξέλλες (Brussels, 958.800 κάτ. το 2002), η οποία βρίσκεται στο έδαφος της Φλαμανδικής Β. (χωρίς να ανήκει σε αυτήν διοικητικά) και παρέμεινε έκτοτε πρωτεύουσα της χώρας.
Βόρεια Β. (Noord-Brabant). Διοικητική περιφέρεια (5.081 τ. χλμ., 2.391.952 κάτ. το 2001) της Ολλανδίας. Το έδαφος, σχηματισμένο κατά μεγάλο μέρος από αδύνατα χώματα, που καλύπτονται συχνά από ερείκες, δεν είναι πολύ εύφορο. Αντίθετα, αξιόλογα ανεπτυγμένη είναι η βιομηχανία (μηχανών, ηλεκτρικών συσκευών, χημικών προϊόντων και κυρίως υφασμάτων), η οποία ευνόησε τη συγκέντρωση του πληθυσμού στις πόλεις. Πρωτεύουσα είναι η Χερτοχενμπός (Hertogenbosch, 132.200 κάτ. το 2002), αρχαία πόλη στη συμβολή των ποταμών Άα και Ντόμελ και της διώρυγας Ζέιντ-Βίλεμσβααρτ, σημαντικό λιμενικό κέντρο και έδρα εργοστασίων ηλεκτρικών μηχανών και ναυπηγείων.
Μεγαλύτερη όμως οικονομική σπουδαιότητα παρουσιάζουν οι πόλεις (σε παρένθεση ο πληθυσμός τους το 2002) Τίλμπουργκ (Tilburg, 197.391 κάτ.), μεγάλο κέντρο μάλλινων υφασμάτων στη διώρυγα Βιλελμίνης, Αϊντχόβεν (Eindhoven, 205.023 κάτ.), με εργοστάσια ηλεκτρικών ειδών (έδρα της Philips) και Μπρέντα (Breda, 163.800 κάτ.), με εργοστάσια μηχανών και τροφίμων, περίφημη για τα μνημεία της, μεταξύ των οποίων είναι το φρούριο, έδρα της Βασιλικής Στρατιωτικής Ακαδημίας, και ο γοτθικός ναός Γκρόοτε Κερκ. Αξιομνημόνευτες είναι επίσης η Χέλμοντ (Helmond, 83.600 κάτ. το 2002) στη διώρυγα Ζέιντ-Βίλεμσβααρτ, με μεγάλα εργοστάσια υφαντουργίας, και η Ρόζεντααλ (Roosendaal, 78.000 κάτ. το 2002), σημαντικός οδικός και σιδηροδρομικός κόμβος κοντά στα βελγικά σύνορα.
Άποψη της πεδιάδας που βρίσκεται νότια των Βρυξελλών, στην επαρχία της Βραβάντης, που είναι η πιο πυκνοκατοικημένη επαρχία του Βελγίου.
Dictionary of Greek. 2013.